Statik Dengelemeyi (Tek Düzlem Dengeleme) Anlama
Tanım: Statik Dengeleme Nedir?
Statik dengeleme rotor dengelemenin en basit şeklidir. Bu, rotorun statik dengesizlik, bir rotorun kütle merkezinin dönme ekseninden kaydığı ve tek bir "ağır nokta" oluşturduğu bir durumdur. Bu tür bir dengeleme, teoride, rotor hareketsizken (statik olarak) gerçekleştirilebilir. Tamamen statik dengesizliğe sahip bir rotor, sürtünmesiz bir yüzeye (bıçak sırtı gibi) yerleştirilseydi, ağır nokta yerçekimi nedeniyle en alçak noktaya yerleşene kadar dönerdi.
Statik dengeleme, bir düzeltme yapmayı içerir tek uçak Bu ağır noktayı dengelemek için, kütle merkezini dönüş merkezine geri getirmek üzere ağır noktanın 180° karşısına tek bir ağırlık yerleştirilir.
Statik Dengesizlik ve Dinamik Dengesizlik
Statik dengesizlik, dönme merkezinden radyal olarak dışa doğru etki eden bir merkezkaç kuvveti oluşturduğu için "kuvvet dengesizliği" olarak da bilinir. Ancak, herhangi bir "çift" veya sallanma hareketi oluşturmaz. Bu, dinamik dengesizlik, hem kuvvet hem de çift dengesizliğinin birleşimidir ve tamamen çözülmesi için en az iki düzlemde düzeltme gerektirir. Bir rotor mükemmel statik dengeye sahip olabilir, ancak yine de dönerken şiddetli titreşime neden olacak önemli bir çift dengesizliğine sahip olabilir.
Statik Dengeleme Ne Zaman Yeterlidir?
Statik dengeleme, yalnızca belirli bir rotor sınıfı için uygun ve yeterli bir yöntemdir. Genellikle, eksenel uzunluğun çapa kıyasla çok küçük olduğu çok dar veya disk şeklindeki bileşenler için kullanılır. Bu tip rotorlarda, önemli bir çift dengesizliğinin olması olası değildir.
Tek düzlemli statik dengelemenin genellikle yeterli olduğu rotorların yaygın örnekleri şunlardır:
- Taşlama taşları
- Otomotiv jantları ve lastikleri
- Tek, dar fan veya üfleyici tekerlekler
- Volanlar
- Kasnaklar ve makaralar
Önemli bir uzunluğa sahip herhangi bir rotor için (örneğin, bir motor armatürü, çok kademeli bir pompa veya uzun bir şaft), statik dengeleme tek başına yeterli değildir ve di̇nami̇k dengeleme gereklidir.
Statik Dengeleme Yöntemleri
1. Bıçak Sırtı Dengeleme
Bu, klasik, dönmeyen yöntemdir. Rotor, paralel, düz ve düşük sürtünmeli bir çift bıçak ağzı üzerine yerleştirilir. Rotor, en ağır noktası altta kalana kadar döner. Ardından, rotor yuvarlanmadan herhangi bir konumda kalabilene kadar üste (180° ters) geçici bir ağırlık eklenir. Bu ağırlık daha sonra kalıcı hale getirilir.
2. Dikey Dengeleme Makinesi
Modern statik balanslama genellikle dikey bir balans makinesinde yapılır. Rotor (örneğin bir volan veya lastik), kuvvet sensörleriyle desteklenen yatay bir plaka üzerine yerleştirilir. Makine rotoru düşük bir hızda döndürür ve sensörler balanssızlık kuvvetinin yönünü ve büyüklüğünü ölçerek gerekli düzeltmeyi bir ekranda görüntüler.
3. Tek Düzlem Alan Dengeleme
Statik dengeleme, taşınabilir bir titreşim analizörü kullanılarak sahada, monte edilmiş bir makinede de gerçekleştirilebilir. Bu, etki katsayısı yönteminin tek düzlemli bir versiyonudur. Bir titreşim okuması alınır, bir deneme ağırlığı eklenir, ikinci bir okuma yapılır ve cihaz gerekli tek düzeltme ağırlığını ve açısını hesaplar.
Sınırlamalar
Statik dengelemenin temel sınırlaması, çift dengesizliğini tespit edememesi veya düzeltememesidir. Dinamik dengesizliği olan bir rotora statik dengeleme uygulamak, kuvvet bileşenini düzeltirken çift bileşenini göz ardı ederek veya şiddetlendirerek titreşimi bazen daha da kötüleştirebilir. Bu nedenle, çoğu endüstriyel makine için iki düzlemli dinamik dengeleme standart ve gerekli bir uygulamadır.