ISO 2041: მექანიკური ვიბრაციის, დარტყმისა და მდგომარეობის მონიტორინგი - ლექსიკა

რეზიუმე

ISO 2041 არის ძირითადი ლექსიკის სტანდარტი ვიბრაციის, დარტყმისა და მდგომარეობის მონიტორინგის მთელი სფეროსთვის. მისი მოქმედების სფერო გაცილებით ფართოა, ვიდრე ისეთი სტანდარტები, როგორიცაა ISO 1940-2, რომელიც მხოლოდ დაბალანსებაზეა ორიენტირებული. ISO 2041 წარმოადგენს ყოვლისმომცველ ლექსიკონს, რომელიც გვაწვდის ზუსტ განმარტებებს ათასობით ტერმინისთვის, რომლებიც გამოიყენება ყველა დაკავშირებულ დისციპლინაში, მათ შორის გაზომვაში, ანალიზში, ტესტირებასა და დიაგნოსტიკაში. მისი მიზანია შექმნას საერთო, ცალსახა ენა, რათა უზრუნველყოს მკაფიო კომუნიკაცია ამ ურთიერთდაკავშირებულ სფეროებში მომუშავე პროფესიონალებს შორის.

შინაარსი (კონცეპტუალური სტრუქტურა)

სტანდარტი ორგანიზებულია როგორც დიდი ტერმინთა ლექსიკონი, სადაც ტერმინები დაჯგუფებულია თემატურ სექციებად, რაც ხელს უწყობს დაკავშირებული ცნებების პოვნასა და გაგებას. ძირითადი სექციები მოიცავს:

1. 1. ფუნდამენტური ცნებები:

   ეს ნაწილი მთელი დარგის საფუძველს ქმნის მისი ყველაზე ძირითადი ფიზიკური ცნებების განსაზღვრით. ის ფორმალურად განსაზღვრავს Vibration როგორც მექანიკური სისტემის მოძრაობის ან პოზიციის აღმწერი სიდიდის დროთა განმავლობაში ცვლილება, როდესაც სიდიდე მონაცვლეობით მეტია და ნაკლებია რაიმე საშუალო მნიშვნელობაზე. ეს განასხვავებს ამას შოკი, რომელიც გარდამავალი მოვლენაა და რხევა, ზოგადი ტერმინი ნებისმიერი სიდიდის აღსანიშნავად, რომელიც ამ გზით იცვლება. კრიტიკულად მნიშვნელოვანია, რომ ის ასევე განსაზღვრავს ნებისმიერი სისტემის ვიბრაციულ ქცევას განმსაზღვრელ ფუნდამენტურ ფიზიკურ თვისებებს: მასა (ინერცია), აჩქარებისადმი წინააღმდეგობის თვისება; სიმტკიცე (ზამბარა), დეფორმაციისადმი მდგრადობის თვისება; და დემპინგი, თვისება, რომელიც ენერგიას სისტემიდან ფანტავს, რაც რხევების შემცირებას იწვევს. კონცეფცია თავისუფლების ხარისხები ასევე წარმოდგენილია სისტემა, რომელიც განსაზღვრავს სისტემის მოძრაობის აღსაწერად საჭირო დამოუკიდებელი კოორდინატების რაოდენობას.

2. 2. ვიბრაციისა და დარტყმის პარამეტრები:

   ეს თავი განსაზღვრავს ვიბრაციული მოძრაობის გასაზომად და აღსაწერად გამოყენებულ არსებით სიდიდეებს. იგი იძლევა რხევის ძირითადი მახასიათებლების ფორმალურ განმარტებებს. სიხშირე განისაზღვრება, როგორც პერიოდული მოძრაობის ციკლების რაოდენობა, რომლებიც ხდება დროის ერთეულში (იზომება ჰერცებში, ჰც). ამპლიტუდა არის რხევითი სიდიდის მაქსიმალური მნიშვნელობა. შემდეგ სტანდარტი განმარტავს მოძრაობის სამ ძირითად პარამეტრს: გადაადგილება (რამდენად შორს მოძრაობს რაღაც), სიჩქარე (რამდენად სწრაფად მოძრაობს) და აჩქარება (სიჩქარის ცვლილების სიჩქარე, რომელიც დაკავშირებულია სისტემაზე მოქმედ ძალებთან). ეს ნაწილი ასევე ზუსტად განსაზღვრავს სიგნალისთვის ამპლიტუდის რაოდენობრივი განსაზღვრის სხვადასხვა გზებს: პიკიდან პიკამდე (მაქსიმალური დადებითიდან მაქსიმალურ უარყოფით მნიშვნელობამდე მთლიანი გადახრა), პიკი (მაქსიმალური მნიშვნელობა ნულიდან) და RMS (საშუალო კვადრატული ფესვი), რომელიც ვიბრაციის საერთო მაჩვენებლის ყველაზე გავრცელებული მეტრიკაა, რადგან ის სიგნალის ენერგეტიკულ შემცველობასთანაა დაკავშირებული.

3. 3. ინსტრუმენტაცია და გაზომვა:

   ეს ნაწილი ფოკუსირებულია ვიბრაციული სიგნალების აღსაწერად გამოყენებული აღჭურვილობის ტერმინოლოგიაზე. იგი განსაზღვრავს გადამყვანი (ან სენსორი), როგორც მოწყობილობა, რომელიც შექმნილია მექანიკური რაოდენობის (ვიბრაციის) ელექტრულ სიგნალად გადასაყვანად. შემდეგ ის განსაზღვრავს გადამყვანების ყველაზე გავრცელებულ ტიპებს, რომლებიც გამოიყენება მანქანების მონიტორინგში: აქსელერომეტრი, რომელიც წარმოადგენს კონტაქტურ სენსორს, რომელიც ზომავს აჩქარებას და წარმოადგენს ყველაზე მრავალმხრივ და გავრცელებულ სენსორის ტიპს; და სიახლოვის ზონდი (ანუ მორევ-დენის ზონდი), რომელიც წარმოადგენს უკონტაქტო სენსორს, რომელიც ზომავს ფარდობით გადაადგილებას ზონდსა და გამტარ სამიზნეს შორის, როგორც წესი, მბრუნავ ლილვს. განყოფილება ასევე განსაზღვრავს მასთან დაკავშირებულ ინსტრუმენტაციას, როგორიცაა სიგნალის გამაძლიერებლები, ფილტრები და მონაცემთა შეგროვების აპარატურა და პროგრამული უზრუნველყოფა (ანალიზატორები) გამოიყენება სიგნალების დასამუშავებლად და საჩვენებლად.

4. 4. სიგნალის დამუშავება და ანალიზი:

   ეს თავი განსაზღვრავს ვიბრაციის ნედლი მონაცემების დიაგნოსტიკურ ინფორმაციად გარდასაქმნელად გამოყენებული მათემატიკური ტექნიკის ლექსიკას. იგი განსაზღვრავს ანალიზის ორ ძირითად სფეროს: დროის ტალღის ფორმა, რომელიც წარმოადგენს ამპლიტუდის დროის მიმართ დიაგრამას და სპექტრი (ან სიხშირის დომენის დიაგრამა), რომელიც აჩვენებს ამპლიტუდას სიხშირის მიმართ. სტანდარტი განსაზღვრავს სპექტრული ანალიზი როგორც დროის სიგნალის მის შემადგენელ სიხშირეებად დაშლის პროცესი. ამისათვის გამოყენებული მათემატიკური ალგორითმია FFT (სწრაფი ფურიეს გარდაქმნა)ეს განყოფილება ასევე განსაზღვრავს სპექტრულ ძირითად მახასიათებლებს, როგორიცაა ჰარმონიკები (ძირითადი სიხშირის მთელი ჯერადები) და გვერდითი ზოლები (სიხშირეები, რომლებიც ცენტრალური სიხშირის გარშემო ჩნდება). გარდა ამისა, ის განსაზღვრავს ციფრული სიგნალის დამუშავების კრიტიკულ კონცეფციებს, როგორიცაა ალიასინგი (დამახინჯების ფორმა, რომელიც ხდება, თუ შერჩევის სიხშირე ძალიან დაბალია) და ფანჯრების შექმნა (მათემატიკური ფუნქციის გამოყენება სპექტრული გაჟონვის სახელით ცნობილი შეცდომის შესამცირებლად).

5. 5. სისტემების მახასიათებლები (მოდალური ანალიზი):

   ეს ნაწილი განსაზღვრავს ტერმინოლოგიას, რომელიც გამოიყენება მექანიკური სტრუქტურის თანდაყოლილი დინამიური თვისებების აღსაწერად. იგი განსაზღვრავს ბუნებრივი სიხშირე როგორც სიხშირე, რომელზეც სისტემა ვიბრირებს, თუ ის წონასწორობის პოზიციიდან გადაიხრება და შემდეგ თავისუფლად იმოძრავებს. როდესაც გარე იძულებითი სიხშირე ემთხვევა ბუნებრივ სიხშირეს, ფენომენი რეზონანსი ხდება, რაც განისაზღვრება, როგორც მაქსიმალური ვიბრაციის ამპლიტუდის პირობა. ეს ნაწილი ასევე განსაზღვრავს ექსპერიმენტულ მოდალურ ანალიზში გამოყენებულ ტერმინებს, როგორიცაა რეჟიმის ფორმა (სტრუქტურის გადახრის დამახასიათებელი ნიმუში კონკრეტული ბუნებრივი სიხშირით) და სიხშირის რეაგირების ფუნქცია (FRF), რომელიც არის საზომი, რომელიც ახასიათებს სისტემის შეყვანა-გამოყვანის ურთიერთობას და გამოიყენება მისი ბუნებრივი სიხშირეებისა და დემპფიკაციის თვისებების დასადგენად.

6. 6. მდგომარეობის მონიტორინგი და დიაგნოსტიკა:

   ეს ბოლო თავი განსაზღვრავს ტერმინებს, რომლებიც დაკავშირებულია ვიბრაციის ანალიზის პრაქტიკულ გამოყენებასთან მანქანა-დანადგარების მოვლა-პატრონობისთვის. იგი განსაზღვრავს მდგომარეობის მონიტორინგი როგორც მანქანა-დანადგარების მდგომარეობის პარამეტრის (ამ შემთხვევაში, ვიბრაციის) მონიტორინგის პროცესი, რათა გამოვლინდეს მნიშვნელოვანი ცვლილება, რომელიც განვითარებად ხარვეზზე მიუთითებს. ამის საფუძველზე, დიაგნოსტიკა განისაზღვრება, როგორც მონიტორინგის მონაცემების გამოყენების პროცესი კონკრეტული ხარვეზის, მისი ადგილმდებარეობისა და სიმძიმის დასადგენად. სტანდარტი ასევე წარმოგვიდგენს უფრო მოწინავე კონცეფციას პროგნოზირება, რომელიც წარმოადგენს დანადგარის მომავალი მდგომარეობისა და მისი დარჩენილი სასარგებლო ვადის პროგნოზირების პროცესს. ის ასევე იძლევა ვიბრაციის სიგნალიდან გამოთვლილი ძირითადი დიაგნოსტიკური ინდიკატორების განმარტებებს, როგორიცაა კრესტ ფაქტორი and კურტოზი, რომლებიც წარმოადგენს სტატისტიკურ მეტრიკას, რომელიც გამოიყენება საკისრებისა და მექანიზმების ადრეული სტადიის გაუმართაობის გამოსავლენად.

ძირითადი მნიშვნელობა

• ინტერდისციპლინარული კომუნიკაცია: ის მექანიკური ინჟინრების, საიმედოობის სპეციალისტების, ტექნიკოსებისა და აკადემიკოსებისთვის საერთო ენას უზრუნველყოფს ეფექტური კომუნიკაციისთვის.
• დამხმარე დოკუმენტი: ეს არის ძირითადი საცნობარო ტერმინოლოგია, რომელიც გამოიყენება ვიბრაციისა და მდგომარეობის მონიტორინგთან დაკავშირებულ თითქმის ყველა სხვა ISO სტანდარტში. როდესაც სხვა სტანდარტი იყენებს ტერმინს, როგორიცაა „ვიბრაციის სიმძიმე“, ის ოფიციალურად განსაზღვრულია ISO 2041-ში.
• საგანმანათლებლო ფონდი: ვიბრაციის ანალიზის სფეროს შესწავლის ნებისმიერი ადამიანისთვის, ეს სტანდარტი წარმოადგენს სწორი ტერმინოლოგიისა და განმარტებების ავტორიტეტულ წყაროს.

← დაბრუნება მთავარ ინდექსზე