ISO 10816-1: Getaran mekanikal - Penilaian getaran mesin dengan pengukuran pada bahagian tidak berputar - Bahagian 1: Garis panduan am

Ringkasan

ISO 10816-1 ialah piawaian asas untuk pemantauan keadaan jentera. Ia menyediakan prinsip am untuk mengukur dan menilai getaran pada bahagian mesin yang tidak berputar atau pegun, seperti perumah galas. Piawaian ini adalah pengganti moden untuk sejarah ISO 2372 dan berfungsi sebagai dokumen induk untuk siri piawaian lain (cth, ISO 10816-3 untuk mesin industri) yang menyediakan had getaran khusus untuk kelas jentera yang berbeza. Matlamat utamanya adalah untuk menyediakan asas yang standard dan boleh dipercayai untuk menilai kesihatan operasi mesin dan untuk menetapkan kriteria penerimaan.

Nota: Piawaian ini secara beransur-ansur digantikan oleh siri ISO 20816, yang bertujuan untuk menggabungkan prinsip ukuran selongsong (ISO 10816) dan ukuran aci (ISO 7919) ke dalam rangka kerja tunggal yang komprehensif. Walau bagaimanapun, prinsip dan definisi zon ISO 10816-1 kekal digunakan secara meluas.

Jadual Kandungan (Struktur Konseptual)

Standard ini distrukturkan untuk menyediakan rangka kerja lengkap untuk menyediakan dan menjalankan program penilaian getaran jentera:

1. 1. Skop dan Pengukuran:

   Bahagian awal ini mentakrifkan skop piawai, menjelaskan bahawa ia terpakai pada pengukuran getaran struktur pada bahagian jentera yang tidak bergerak dan tidak berputar, terutamanya perumah galas. Ia menetapkan bahawa parameter ukuran pilihan untuk tujuan pemantauan keadaan ialah jalur lebar akar-min-segi empat (RMS) halaju, kerana ia menyediakan ukuran yang stabil dan mewakili tenaga pemusnah getaran ke atas pelbagai kelajuan mesin. Piawaian menentukan julat frekuensi lalai untuk pengukuran ini, biasanya 10 Hz hingga 1,000 Hz, yang berkesan untuk mengesan kerosakan mesin yang paling biasa seperti ketidakseimbangan dan salah jajaran. Ia juga menyediakan panduan asas tentang tempat untuk mengambil ukuran (pada galas dalam arah mendatar, menegak dan paksi) untuk memastikan gambaran lengkap keadaan dinamik mesin.

2. 2. Instrumentasi:

   Bab ini menyediakan keperluan prestasi untuk instrumen yang digunakan untuk membuat pengukuran. Ia menyatakan bahawa keseluruhan sistem pengukuran, termasuk penderia, pengkabelan dan meter, mesti mampu mengukur halaju RMS dengan tepat dalam julat frekuensi yang ditentukan. Ia memberi mandat bahawa instrumen mesti mempunyai julat dinamik yang mencukupi untuk mengukur kedua-dua mesin yang sangat lancar dan berjalan kasar tanpa herotan. Piawaian ini juga memberi penekanan yang kuat pada pemasangan sensor yang betul untuk memastikan ketepatan dan kebolehulangan data, dan ia merujuk secara langsung ISO 5348 sebagai standard pentadbir untuk pemasangan pecutan. Akhir sekali, ia memerlukan instrumentasi ditentukur secara berkala kepada standard yang boleh dikesan untuk memastikan ketepatannya yang berterusan.

3. 3. Kriteria Penilaian:

   Bahagian teras ini menetapkan dua falsafah asas untuk menilai keterukan getaran. Ia menjelaskan bahawa penilaian komprehensif tidak harus bergantung pada satu kaedah, tetapi pada gabungan kedua-duanya:

   • Kriteria 1: Magnitud Getaran. Ini ialah penilaian nilai mutlak getaran yang diukur pada titik masa tertentu, berbanding dengan had yang dipratentukan ("zon" yang diterangkan dalam bahagian seterusnya). Kriteria ini digunakan untuk menilai keadaan mesin dalam erti kata yang mutlak dan penting untuk ujian penerimaan dan untuk menetapkan had atas untuk mengelakkan kerosakan.
   • Kriteria 2: Perubahan dalam Magnitud Getaran. Kriteria ini memfokuskan pada aliran getaran dari semasa ke semasa, membandingkan nilai semasa dengan garis dasar biasa mesin yang telah ditetapkan. Piawaian ini menekankan bahawa *perubahan* yang ketara dalam getaran, seperti penggandaan halaju RMS, boleh menjadi penunjuk yang lebih sensitif bagi kerosakan yang sedang berkembang daripada nilai mutlak sahaja. Getaran mesin boleh berganda tetapi masih berada dalam zon "Baik" atau "Memuaskan", namun perubahan ini masih akan menjadi tanda amaran yang jelas yang memerlukan penyiasatan.
4. 4. Zon Penilaian:

   Untuk menyediakan rangka kerja yang mudah dan boleh diambil tindakan untuk Kriteria 1 (magnitud mutlak), piawaian memperkenalkan sistem empat zon penilaian. Zon ini berfungsi sebagai "gred" universal untuk keadaan mesin. Adalah penting untuk ambil perhatian bahawa bahagian umum piawai ini hanya mentakrifkan *konsep* zon; nilai berangka khusus untuk sempadan zon (dalam mm/s) disediakan dalam bahagian khusus mesin bagi standard (cth, ISO 10816-3). Zon ditakrifkan sebagai:

   • Zon A: Getaran jentera yang baru ditauliahkan biasanya akan jatuh ke dalam zon ini.
   • Zon B: Mesin dengan getaran dalam zon ini biasanya dianggap boleh diterima untuk operasi jangka panjang tanpa had.
   • Zon C: Mesin dengan getaran dalam zon ini biasanya dianggap tidak memuaskan untuk operasi berterusan jangka panjang. Mesin boleh dikendalikan untuk tempoh terhad dalam keadaan ini sehingga peluang timbul untuk tindakan pembaikan.
   • Zon D: Nilai getaran dalam zon ini biasanya dianggap sebagai tahap keterukan yang mencukupi untuk menyebabkan kerosakan pada mesin.
5. 5. Had Operasi (Penggera):

   Bahagian akhir ini menyediakan metodologi praktikal untuk melaksanakan kriteria penilaian dalam program pemantauan dunia sebenar. Ia menasihatkan menetapkan dua tahap penggera operasi yang berbeza untuk mengurus risiko mesin dengan berkesan:

   • Makluman: Ini ialah tahap amaran, ditetapkan untuk menunjukkan bahawa getaran telah melebihi nilai garis dasar yang normal, stabil. Makluman tidak semestinya menunjukkan bahaya segera, tetapi ia berfungsi sebagai pencetus untuk peningkatan pemantauan atau untuk menjadualkan penyiasatan untuk menentukan punca perubahan. Had ini biasanya berdasarkan Kriteria 2 (perubahan ketara daripada garis dasar).
   • Perjalanan: Ini ialah tahap penutupan, ditetapkan pada nilai mutlak yang lebih tinggi yang mewakili had atas operasi yang boleh diterima. Jika tahap ini dilanggar, ini menunjukkan bahawa mesin berisiko mengalami kerosakan yang hampir dan teruk. Tindak balas mestilah tindakan segera, yang mungkin termasuk mematikan mesin. Had ini biasanya berdasarkan Kriteria 1 (magnitud mutlak, selalunya sempadan Zon C/D).

Konsep Utama

• Kelajuan RMS: Piawaian ini mengesahkan halaju RMS sebagai metrik tunggal terbaik untuk keseluruhan kesihatan jentera dalam julat frekuensi yang ditentukan, kerana ia berkaitan secara langsung dengan tenaga pemusnah getaran.
• Pengukuran Jalur Lebar: Piawaian adalah berdasarkan satu nilai getaran "keseluruhan", bukan terperinci spektrum. Ia adalah alat pemeriksaan, bukan alat diagnostik. Nilai tinggi memberitahu anda *bahawa* ada masalah, tetapi bukan *apa* masalahnya.
• Umum lwn Khusus: Bahagian 1 ialah rangka kerja umum. Untuk had getaran tertentu yang boleh diambil tindakan untuk mesin tertentu, anda mesti merujuk kepada bahagian lain siri ISO 10816 dan ISO 20816.

Standard ISO Rasmi

Untuk standard rasmi yang lengkap, lawati: ISO 10816-1 pada Kedai ISO

Catatan: Maklumat yang dibentangkan di atas adalah gambaran keseluruhan ringkasan. Untuk teks rasmi yang lengkap dengan semua prosedur pengukuran, panduan komprehensif tentang instrumentasi, kriteria penilaian terperinci dan lampiran teknikal, sila beli standard penuh daripada ISO.

← Kembali ke Indeks Utama