آشنایی با بیماری پای نرم
تعریف: نرمی پا چیست؟
نرمی پا یک وضعیت رایج در ماشینآلات دوار است که در آن یک یا چند پایه نصب دستگاه، تماس کامل و صافی با صفحه پایه یا فونداسیونی که به آن پیچ شده است، برقرار نمیکنند. هنگامی که پیچهای نصب سفت میشوند، قاب یا بدنه دستگاه مجبور به خم شدن یا تغییر شکل میشود تا با سطح ناهموار نصب مطابقت داشته باشد. این تغییر شکل میتواند تنشهای داخلی قابل توجهی ایجاد کند و منجر به مشکلات زیادی در قابلیت اطمینان شود.
یک قیاس ساده، یک صندلی چهارپایه است که به دلیل کوتاهتر بودن یک پایه از بقیه، تکان میخورد. وقتی شخصی روی آن مینشیند، قاب صندلی پیچ میخورد تا هر چهار پایه به زمین برسند. دستگاهی با وضعیت پایه نرم، هر بار که پیچ میشود، نوع مشابهی از اعوجاج قاب را تجربه میکند.
انواع نرمی پا
چهار نوع اصلی نرمی پا وجود دارد:
- پای نرم موازی: این رایجترین نوع است که در آن یک پایه دستگاه کوتاهتر از بقیه است و یک شکاف هوای موازی بین پایه و صفحه پایه ایجاد میکند.
- پای نرم زاویه دار: این اتفاق زمانی میافتد که پایه دستگاه خم شده باشد یا صفحه پایه شیبدار باشد و باعث شود پایه با زاویه تماس پیدا کند. وقتی پیچ میشود، پایه مجبور به خم شدن میشود تا با پایه موازی شود.
– نرمی پا (ایجاد نرمی پا): این اتفاق زمانی میافتد که خوردگی بیش از حد، خرده ریزه یا تعداد زیادی واشر (بیش از ۴-۵ عدد) زیر پایه دستگاه وجود داشته باشد. وقتی پیچ سفت میشود، مواد فشرده میشوند و یک وضعیت پایه نرم ایجاد میکنند.
– نیروی خارجی پای نرم: این امر در اثر نیروهای خارجی مانند فشار لوله، مجرا یا مهاربندی ایجاد میشود که قاب دستگاه را میکشد یا هل میدهد و یکی از پایههای آن را از پایه بلند میکند.
چرا نرمی پا یک مشکل اساسی است؟
اعوجاج قاب ناشی از پایه نرم، علت اصلی مشکلات متعدد ماشین آلات است:
- افزایش لرزش: تنشهای داخلی و اعوجاج، شرایط از پیش بارگذاری شدهای را ایجاد میکنند که میتواند ارتعاش را به میزان قابل توجهی افزایش دهد، که اغلب در سرعت حرکت (1X) و هارمونیکهای آن (2X، 3X و غیره) خود را نشان میدهد و باعث میشود به راحتی با ... اشتباه گرفته شود. عدم تعادل یا ناهمترازی.
- مشکلات همترازی: در صورت وجود مشکل در پایههای نرم، دستیابی به ترازبندی دقیق غیرممکن است. با سفت و شل شدن پیچها در طول فرآیند ترازبندی، قاب دستگاه به صورت غیرقابل پیشبینی حرکت میکند و خواندن ترازبندی تکراری را غیرممکن میسازد. اصلاح نرمی پا یک پیشنیاز اجباری برای ترازبندی دقیق است.
- خرابی بلبرینگ و کاسه نمد: تاب برداشتن پوسته دستگاه منجر به تاب برداشتن سوراخهای یاتاقان میشود. این امر بارهای ناهمواری را روی یاتاقانها وارد میکند که منجر به سایش و خرابی زودرس میشود. همچنین میتواند باعث باز شدن آببندها و در نتیجه نشتی شود.
– تنش شفت و کوپلینگ: این اعوجاج میتواند منجر به ناهمراستایی داخلی یاتاقانها شود که میتواند شفت را خم کرده و فشار بیش از حدی را به کوپلینگها وارد کند.
نحوه تشخیص و اصلاح نرمی پا
معمولاً در حین انجام یک کار ترازبندی دقیق با استفاده از نشانگرهای عقربهای یا سیستمهای ترازبندی لیزری، مشکل پای نرم (Soft Foot) تشخیص داده شده و اصلاح میشود.
- بررسی اولیه: با شل شدن تمام پیچها، میتوان از یک حسگر برای بررسی شکافهای آشکار زیر هر پایه استفاده کرد.
- اندازهگیری سیستماتیک: یک روش دقیقتر شامل استفاده از یک نشانگر عقربهای در هر پایه است. این نشانگر با سفت کردن پیچ، صفر میشود. سپس پیچ شل میشود و میزان حرکت (فنر) در پایه دستگاه اندازهگیری میشود. حرکت بیش از 0.05 میلیمتر (0.002 اینچ) معمولاً نشاندهنده پایه نرم است که نیاز به اصلاح دارد.
- اصلاحیه: این اصلاح شامل اضافه کردن واشرهای فولادی ضد زنگ از پیش برش خورده و با کیفیت بالا در زیر پایه نرم برای پر کردن شکاف اندازهگیری شده است. این فرآیند برای همه پایهها تکرار میشود تا زمانی که حرکت هنگام شل کردن هر پیچ در محدوده مجاز قرار گیرد.